چرا ترکمنستان حاضر به تجارت گازی با ایران نیست؟

ماجرا از این قرار است که ترکمن‌ها شرط کرده‌اند؛ تا زمانی که ایران بدهی گازی‌اش را به طور کامل پرداخت نکند، خبری از امضای قرارداد جدید نیست.

زمستان ۱۳۹۵ بود که بیژن زنگنه وزیر نفت، بدون دلیل موجهی خرید گاز از ترکمنستان را قطع کرد که ثمره آن جریمه حدودا ۲ میلیارد دلاری ایران بود.

در دولت سیزدهم، «اصل بدهی» ترکمنستان به میزان ۱.۶ میلیارد دلار از محل طلب ایران تر عراق تسویه شد و روابط گازی دو کشور بعد از ۵ سال، با اجرای قرارداد سوآپ سه‌جانبه احیا شد.

ولی همچنان بدهی حدود ۳۰۰ میلیون دلاری ایران بابت «جریمه دیرکرد» باقی مانده که برای امضای قرارداد جدید ابتدا باید این مبلغ تسویه شود.

جالب اینکه تعلل ایران باعث شده ترکمنستان به سمت پروژه خط لوله تاپی برای رساندن گاز به افغانستان و پاکستان متمایل شود.

همچنین از نظر سیاسی نیز همگرایی ترکمنستان به سمت غرب افزایش یافته؛ به گونه‌ای که این کشور تاکنون مانع تجارت گاز ایران و روسیه از مسیر خود نیز شده.

البته این چالش با دیپلماسی فعالانه قابل حل است. مثلا ایران می‌تواند درباره تمایل ترکمنستان به صادرات گاز به عراق از مسیر ایران، با این کشور معامله گازی کند.